
همه چیز در مورد عقیم سازی سگ ها !
سن شروع اولین فحلی معمولاً بین ۶ تا ۲۴ ماهگی (بسته به نژاد و اندازه سگ) متغیر است. سگهای کوچکجثه زودتر به بلوغ میرسند، در حالی که نژادهای بزرگ ممکن است تا ۲ سالگی اولین چرخه را تجربه نکنند.
۱. آشنایی با چرخه فحلی در سگها: نکات کلیدی برای صاحبان:
چرخه فحلی (Heat Cycle) بخشی طبیعی از سیستم تولید مثل سگهای ماده است که به طور متوسط دو بار در سال رخ میدهد. این چرخه تحت تأثیر هورمونهایی مانند استروژن و پروژسترون قرار دارد و با تغییرات فیزیولوژیکی و رفتاری همراه است که برای مدیریت صحیح نیاز به آگاهی دارد.
۲.سن شروع دوره فحلی:
دوره فحلی یا بلوغ جنسی به طور متوسط، در حدود شش ماهگی بروز پیدا میکند، اما این می تواند بسته به نژاد و اندازه سگ بین ۶-۲۴ ماهگی متغیر باشد.
سگهای کوچکجثه زودتر به بلوغ میرسند، در حالی که نژادهای بزرگ ممکن است تا ۲ سالگی اولین چرخه فحلی را تجربه نکنند.
۳. مراحل چهارگانه چرخه فحلی:
- مرحله اول (پرواستروس):
مرحله آماده سازی:
طول این مرحله: ۷ تا ۱۰ روز
علائم: ترشحات خونآلود، تورم اندام تناسلی و جذب نرها بدون تمایل به جفتگیری.
- مرحله دوم (استروس):
مرحله پذیرش جفتگیری:
طول این مرحله: ۵ تا ۱۴ روز.
علائم: کاهش ترشحات (روشنتر شدن ترشحات: زرد یا کرم رنگ)، کاهش تورم اندام تناسلی و اوج آمادگی برای جفتگیری و تمایل به نزدیکی با سگهای نر
-مرحله سوم (دیاستروس):
مرحله پس از جفتگیری یا بارداری.
طول این مرحله: ۲ ماه
علائم: پایان یافتن علائم فحلی و احتمال بارداری در صورت جفتگیری از خصوصیات این مرحله است.
در صورت باردار نشدن، سگ ممکن است دچار حاملگی کاذب (شیردهی بدون وجود توله) بشود.
-مرحله چهارم (آنستروس):
دوره استراحت هورمونی و برگشت بدن به حالت عادی
طول این مرحله: ۴ تا ۵ ماه
این مرحله دوره استراحت بدن قبل از شروع چرخه جدید است.
۴. نشانههای قابل تشخیص فحلی:
- ترشحات واژینال (رنگ از قرمز تا زرد)
-لکههای خون روی زمین یا محل خواب
- لیس زدن مداوم ناحیه تناسلی
- تغییرات رفتاری (اضطراب و بیقراری، وابستگی بیشازحد یا پرخاشگری، پارس کردن بیش از حد، تلاش برای فرار از خانه و...)
- افزایش ادرار برای علامتگذاری قلمرو
-تمایل برای مالیدن بدن به افراد یا اشیاء
-کاهش یا افزایش اشتها بسته به شخصیت سگ
۵. راهکارهای مراقبتی در این دوره:
- استفاده از شورتکسهای مخصوص (با لایه جاذب و قابل شستشو) برای جلوگیری از آلودگی محیط
- محدود کردن ارتباط با سگهای نر برای پیشگیری از بارداری ناخواسته.
- حفظ بهداشت ناحیه تناسلی با تمیز کردن ملایم.
- ارائه فضای آرام و کاهش استرس با فعالیتهای سبک.
۶. زمان مراجعه به دامپزشک:
در صورت مشاهده موارد زیر فوراً با متخصص مشورت کنید:
- ترشحات بدبو یا غیرطبیعی
- بیاشتهایی یا بیحالی شدید
- خونریزی بیشازحد یا طولانیشدن دوره فحلی (بیش از ۳ هفته)
۷. پیشگیری و کنترل چرخه فحلی:
- جراحی عقیمسازی: بهترین روش برای توقف دائمی چرخه و کاهش خطر بیماریهایی مانند سرطان پستان، عقیم سازی دائمی حیوان به وسیله جراحی است. بهترین زمان برای انجام این عمل قبل از اولین فحلی است.
- مصرف داروهای هورمونی: تنها تحت نظر دامپزشک و با در نظر گرفتن عوارض جانبی احتمالی انجام شود.
موارد مصرف: به تأخیر انداختن فحلی در سگهای مورد استفاده در مسابقات.
- عوارض جانبی: افزایش خطر دیابت، عفونت رحم و چاقی.
ــ روشهای نوین:
- ایمپلنتهای ضدبارداری: تأثیرگذاری ۶ تا ۱۲ ماهه (هنوز در مرحله تحقیقاتی).
- طب سوزنی یا مکملهای گیاهی: جهت کاهش استرس و تنظیم هورمونها (تحت نظر دامپزشک)
۸.حقایق کمترشنیدهشده درباره فحلی سگها:
- سگها در طول عمر خود به طور متوسط ۱۰ تا ۲۰ بار چرخه فحلی را تجربه میکنند.
- تغییرات هورمونی در این دوره ممکن است باعث ریزش موی موقت در ناحیه شکم شود.
- برخی نژادها مانند «باسنجی» تنها یک بار در سال فحل میشوند.
۹.جمعبندی:
مسئولیتپذیری در قبال حیوان خانگی، آگاهی از تغییرات فیزیکی و رفتاری سگ در این دوره، تضمینکننده سلامت حیوان و جلوگیری از مشکلات آینده است. مشورت با دامپزشک برای انتخاب روش مدیریت مناسب ضروری میباشد.
منبع:
https://vcahospitals.com/know-your-pet/estrus-cycles-in-dogs